ویروس کرونا در ایران
وضعیت ویروس کرونا در ایران
ویروس کرونای جدید و شیوع آن در کشورهای مختلف دنیا مشکلات زیادی را به دنبال داشته و بحرانی جهانی را در زمینه‌های بهداشت، سلامت و اقتصاد رقم زده است. بسیاری از افراد شیوع این ویروس را یادآور همه‌گیری‌هایی چون طاعون و وبا می‌دانند. با وجود آن‌که از زمان شیوع بیماری‌های ذکر شده حدود ۱۰۰ سال گذشته است و دسترسی به امکانات بهداشتی پیشرفت چشمگیری داشته است، شیوع ویروس کرونا در دنیا نشان داد که جوامع انسانی در اقتصاد جهانی امروز بسیار آسیب‌پذیر هستند.
نخستین بار در سی‌ام بهمن ماه ورود بیماری کووید۱۹ ناشی از ویروس کرونا در ایران تأیید شد. از آن زمان به بعد آمار کرونا در ایران به طور روزانه به روزرسانی می‌شود و به اطلاع عموم می‌رسد. تاکنون سناریوها و تخمین‌های مختلفی در مورد آمار کرونا در ایران بیان شده است. از آن‌جایی که این ویروس تاکنون اثرات منفی بسیاری بر اقتصاد کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکا گذاشته است، گمانه زنی‌ها در مورد آن‌که شروع ویروس کرونا تا چه زمانی در ایران ادامه پیدا خواهد کرد هم‌چنان ادامه دارد.
در مطالعه‌ای که به تازگی در وب‌سایت مقالات بهداشتی و سلامت دانشگاه ییل منتشر شده است، چندین سناریوی کنترلی مختلف برای شبیه‌سازی شیوع ویروس کرونا در ایران در نظر گرفته شده است. نتایج منتشر شده نشان می‌دهد که فاصله‌گذاری اجتماعی به تنهایی نمی‌تواند شیوع این ویروس را متوقف کند مگر آن‌که دولت بتواند بیش از ۸۰ درصد جمعیت کشور را وادار کند که برای مدتی نسبتا طولانی در خانه‌های خود بمانند. این حالت بهترین سناریو یا سناریوی ایده‌آل است که البته اجرای آن نیازمند لحاظ کردن زیرساخت‌های اقتصادی و اجتماعی لازم است.
در مقاله منتشر شده به طور کلی ۵ سناریو برای چگونگی شیوع ویروس کرونا در ایران در نظر گرفته شده است. در سناریوی پایه یا سناریوی کنترل نشده مطرح شده بود که اگر هیچ‌گونه اقدام کنترلی و محدودکننده‌ای صورت نگیرد، حدود ۷۰ درصد از جمعیت کشور به ویروس کرونا آلوده می‌شوند و حدودا در تاریخ ۲۳ ماه مه ما به نقطه اوج بیماری خواهیم رسید. البته این سناریو در صورت وقوع پیامدهای بسیار سنگین اقتصادی و جانی برای کشور به دنبال دارد.
در سناریوی دوم، فرض بر آن گذاشته می‌شود که تمام کسانی که شناسایی می‌شوند (جواب تست کرونا برای آن‌ها مثبت می‌شود)، حتی اگر حال مساعدی داشته باشند و نیازی به بستری شدن در بیمارستان نداشته باشند به طور کامل ایزوله و قرنطینه می‌شوند. این سناریو تا حدی به کنترل شیوع ویروس کرونا در ایران کمک می‌کند.
در سناریوی سوم، علاوه بر ایزوله کردن موارد مثبت شناسایی شده، سعی می‌شود که با اجرای فاصله‌گذاری اجتماعی تا جای ممکن از تجمعات و تماس بیشتر مردم با یکدیگر جلوگیری شود. این سناریو می‌تواند تا حد زیادی از سرعت شیوع بیماری کم کند اما شرط لازم برای اجرای این سناریو آن است که ۸۰ درصد از افراد جامعه با این طرح همکاری کنند. اگر درصد افرادی که فاصله اجتماعی را رعایت می‌کنند کمتر از این میزان باشد، می‌توان گفت که طرح مورد نظر موثر واقع نخواهد شد و تا حدودی بی اثر خواهد بود.
در سناریوی چهارم، به طور گسترده از افراد تست کرونا گرفته می‌شود. در این سناریو در نظر گرفته شده است که حداقل تعداد تست‌های گرفته شده باید ده برابر تعداد افرادی باشند که تست کرونای آن‌ها مثبت می‌شود. با افزایش تعداد تست‌ها، بیماران بدون علامت نیز شناسایی می‌شوند و مرحله تشخیص بیماران زودتر انجام می‌شود. به این ترتیب با ایزوله کردن بیماران در مراحل ابتدایی می‌توان تا حد زیادی از شیوع ویروس کرونا در ایران جلوگیری کرد.
در سناریوی پنجم، ترکیب تمام سناریوهای چهارگانه در نظر گرفته شده است. در این سناریو فرض شده است که تنها نیمی از مردم طرح فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت می‌کنند و روند تشخیص بیماران با انجام گسترده آزمایش‌های سرعت بیشتری می‌گیرد. پیش بینی‌ها نشان می‌دهد اگر این سناریو اجرا شود، می‌توان تعداد تلفات ناشی از ویروس کرونا در ایران را تا اواخر خرداد ماه زیر ۵۰۰۰ نفر نگاه داشت. بر این اساس، حداکثر تعداد کسانی که به ویروس آلوده می‌شوند تا ۲۰ اردیبهشت به ۱۷۵۰۰۰ نفر خواهد رسید و از آن پس این تعداد کاهش خواهد یافت.
اگر مبنای پیش‌بینی‌ها سناریوی پنجم یا یهترین سناریو قرار داده شود، احتمالا تا اوایل تابستان ۱۳۹۹ ویروس کرونا مهار می‌شود. اما تاکنون اقدامات انجام گرفته توسط دولت بیشتر به سناریوی ۳ شبیه است و امیدواریم با افزایش ظرفیت آزمایش‌های روزانه، ظرف مدتی کوتاه گام‌هایی به سوی سناریوی چهارم برداریم.
بر اساس آخرین اخبار کرونا در ایران تا روز هفدهم فروردین ۱۳۹۸، ۵۸۲۲۶ نفر در کشورمان به طور قطعی به بیماری کووید۱۹ مبتلا شده‌اند که از این میان ۳۶۰۳ نفر جان خود را از دست داده‌اند.
منابع:
www.worldometers.info
www.medrxiv.org
